Αναμνήσεις και διδάγματα από το φετινό καλοκαίρι...

Το καλοκαίρι μοιάζει να αποτελεί παρελθόν και το φθινόπωρο είναι ήδη εδώ και λίγες ημέρες πραγματικότητα..Ξέρω πως είναι για όλους δύσκολο να προσαρμοστούν στη νέα πραγματικότητα του φθινοπώρου, αλλά το σύμπαν κάνει ότι μπορεί για να μας βοηθήσει...Κατ' αρχάς, ο καιρός έχει ήδη αρχίσει να δείχνει κάποια από τα δόντια του, τα σεντόνια κάνουν την εμφάνιση τους, η διάθεση είναι μελαγχολική, η κίνηση στους δρόμους της Αθήνας είναι ξανά σε φουλ ρυθμούς, το κρασί αρχίζει να ξαναυπερισχύει επί της μπίρας κτλ κτλ...Όλα σημάδια πως το καλοκαίρι είναι σχεδόν παρελθόν...Αλλά προτού το αφήσουμε οριστικά πίσω μας, αισθάνομαι την ανάγκη να διατυπώσω κάποιες σκέψεις, σε σχέση με κάποια πράγματα που με δίδαξε προσωπικά το φετινό καλοκαίρι, και που θαρρώ πως είναι χρήσιμα για το μέλλον, έστω και αν θα ζουν και θα υπάρχουν μόνο στη μνήμη...

Φέτος, μετά από αρκετά χρόνια ανακάλυψα ξανά τη χαρά του καλοκαιρινού μπάνιου στη θάλασσα...Παρότι, καθ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού δεν έλειψα καμία μα καμία εργάσιμη ημέρα από το κλεινόν άστυ, κατάφερα να κάνω τελικά πάνω από 30-35 μπάνια, αν τα υπολογίζω σωστά...Μόνο να σκεφτείτε πως το πρώτο το έκανα περί τα τέλη Μαΐου και ενώ στην παραλία δεν υπήρχε ψυχή και το τελευταίο μήνα Σεπτέμβριο ενώ ψιχάλιζε, μπορείτε να κατανοήσετε τον αριθμό...Πολλές από αυτές τις επισκέψεις στη θάλασσα, ήταν φυσικά με πολύ καλή παρέα που απαρτιζόταν από οικείους, γνωστούς και φίλους συνήθως σε μια παραλιακή καφετέρια, όπου μαζί με την κουβεντούλα, το χαβαλέ και τον καφέ στριμωχνόταν και μία ή δύο βουτιές στη θάλασσα...Αυτό όμως που πραγματικά ευχαριστήθηκα το καλοκαίρι τούτο, ήταν τα αρκετά μοναχικά βραδινά μπάνια...Παρασκευή βράδυ, επιστρέφοντας από την Αθήνα, και ενώ είχε ήδη νυχτώσει και η παραλία ήταν σχεδόν άδεια, πιστέψτε με ήταν η καλύτερη ώρα για να κάνεις μπάνιο και κυρίως να πετάξεις τη μιζέρια της αθηναϊκής καθημερινότητας από πάνω σου, ώσπου να ξαναέλθει η Δευτέρα και να την φορέσεις ξανά...Πέρα όμως από αυτό το να κολυμπάς μόνος μες στη θάλασσα είναι εποικοδομητικό, είτε νύχτα είναι είτε ημέρα...Μπαίνεις στη θάλασσα, ξεμακραίνεις από την βουή όλων αυτών που συνωστίζονται στα 15 μέτρα από την ακτή, δεν ακούς πλέον κανένα και ξεχνιέσαι...Το μυαλό σου απελευθερώνεται από τις σκοτούρες και ταξιδεύει σε μέρη μακρινά και όμορφα, η ώρα περνά χωρίς να το καταλαβαίνεις, αλλά εσένα δε σε νοιάζει καθόλου...Σε νοιάζει που αισθάνεσαι ελεύθερος, έστω και για λίγα λεπτά και που ο νους σου ταξιδεύει σε μέρη μακρινά και ονειρικά...Έστω αν σύντομα έρχεται ο ήχος ενός ενοχλητικού τζετ-σκι, ή οι φωνές κάποιων που επέλεξαν την παραλία για να αναπτύξουν τη γαϊδουροφωνάρα τους και προσγειώνεσαι απότομα στην πραγματικότητα...

Κι αν τις ευεργετικές ψυχολογικές επιδράσεις του καλοκαιρινού μπάνιου τις γνώριζα από τα προηγούμενα χρόνια, εκείνο που αποτέλεσε πραγματική έκπληξη ακόμη και για μένα είναι τα απλόχερα και πλούσια μαθήματα που μπορεί να σου παραδώσει η συντροφιά με ανθρώπους εντελώς διαφορετικής ηλικίας από τη δική σου και μιλώ τόσο για μεγαλύτερους όσο και για μικρότερους...Μπορεί να ακούγεται εντελώς κλισέ, αλλά πολλές φορές η κουβέντα με ανθρώπους μεγαλύτερους και η παρέα μαζί τους μπορεί να σου μεταλαμπαδεύσει την εμπειρία τους, χωρίς καν να το καταλάβεις...Φυσικά δε μιλώ για ξερές συμβουλές με ύφος δασκαλίστικο, άλλωστε τέτοια πράγματα στη ζωή μου ποτέ δεν τα πήρα στα σοβαρά, αφού από το ένα αυτί έμπαιναν και από το άλλο έβγαιναν...Μάθημα ένας μεγαλύτερος δε δίνει ποτέ με τις συμβουλές και τα λόγια του και αυτό είναι αδιαπραγμάτευτο για μένα...Μάθημα ένας μεγαλύτερος δείχνει με τις πράξεις του, με τη συμπεριφορά του και κυρίως με το παράδειγμα του...Μόνο σε αυτές τις περιπτώσεις δίνει το καλό παράδειγμα σε όποιον είναι δεκτικός να λάβει και να αποκωδικοποιήσει το μήνυμα...Και επειδή προσωπικά, οι κεραίες μου είναι πάντοτε ανοιχτές, λαμβάνω τα μηνύματα χωρίς ο άλλος να καταλαβαίνει τίποτα...Τόσο θετικά και χρήσιμα μηνύματα, όσο και αρνητικά και προς αποφυγή...Και η ζωή συνεχίζει την πορεία της...

Το χρησιμότερο όμως και το πιο ενδιαφέρον μήνυμα του καλοκαιριού για μένα, ήταν η απάντηση που κατάφερα επιτέλους να δώσω σε διάφορα ερωτήματα, στα οποία δεν μπορούσα με τίποτα να δώσω απάντηση όταν βρισκόμουν στην πρώιμη και στη μετέπειτα εφηβεία...Όταν ήμουν πάνω κάτω στα δεκαοχτώ, ναι μεν ένιωθα δυνατός και ικανός να πάρω τη ζωή στα χέρια μου, όμως δεν μπορούσα να εξηγήσω διάφορες συμπεριφορές που έβλεπα γύρω μου από μεγαλύτερους, συνομηλίκους, συμμαθητές αλλά και συμμαθήτριες..Η διαφορά ηλικίας δεν με άφηνε να αντιληφθώ κάποια προφανή πράγματα, τα οποία ενώ μου τα τόνιζαν οι υπόλοιποι, επέμενα πως είχα δίκιο...Το τρέχον καλοκαίρι, η συναναστροφή με κάποια μικρότερα παιδιά και ο τρόπος που σκέφτονται αυτά μου θύμισε εμένα και την εφηβεία μου...Το πως χαιρόμουν με ανούσιες επιτυχίες, το πως αγχωνόμουν για τα μαθήματα και τις εξετάσεις λες και όλα αυτά ήταν το τέλος του κόσμου, το πως αρκετές φορές έκανα το ανάποδο από αυτό που μου υπαγόρευαν για να αισθανθώ κάποιος, το πως μου άρεσε να κυνηγώ το ακατόρθωτο, αφού στην πραγματικότητα τίποτα δε μου φαινόταν να είναι ακατόρθωτο...Όλα αυτά, τα βλέπω να καθρεφτίζονται στα πρόσωπα των τωρινών εφήβων και η μνήμη μου ταξιδεύει στα παλιά...Πέρα όμως από αυτό, κατάφερα επίσης μετά από αρκετά χρόνια να δώσω μια απάντηση στο ερώτημα γιατί η πλειοψηφία των μαθητριών και των εφήβων κορασίδων έχει την τάση να προτιμά την παρέα μεγαλύτερων ανθρώπων από τους συνομήλικους..Η αδιαμφισβήτητη ωριμότητα των κοριτσιών σε αυτή την ηλικία (τουλάχιστον σε σχέση με τους άρρενες...) σε συνδυασμό με την τάση των αγοριών να θέλουν να επιβληθούν μέσα σε μια παρέα συνομήλικων τους, αραδιάζοντας έναν σωρό σαχλαμάρες μόνο και μόνο για να υποδυθούν το δυνατό και το σημαντικό είναι φυσικό να απωθεί τα κορίτσια και να τα ωθεί στο να αναζητήσουν τη συντροφιά κάποιου πιο σοβαρού...Πάντως, μαγική συνταγή επ' αυτού σίγουρα δεν υπάρχει, ούτε ολόκληρη η νεολαία ακολουθεί κατά γράμμα τα συγκεκριμένα πρότυπα...Φανταστείτε μάλιστα, πως πολλά από τα παραπάνω μου τα εξηγούσαν κατά καιρούς διάφοροι γνωστοί μου, αλλά εγώ δεν μπορούσα να το κατανοήσω...Ώσπου ήρθε το φετινό καλοκαίρι, για να ξεδιαλύνει ερωτήματα που τα κουβαλούσα μαζί μου εδώ και κάποια χρόνια...Αυτή είναι πάντως η θετική πλευρά του όλου πράγματος...Η αρνητική είναι πως τι να την κάνουμε την πρακτική γνώση πλέον, από τη στιγμή που ο χρόνος δε γυρίζει πίσω προκειμένου να πράξουμε το σωστό και να εκμεταλλευτούμε με πιο αποτελεσματικό τρόπο, τις ευκαιρίες που μας παρουσιάστηκαν στο παρελθόν...Δυστυχώς...ή ευτυχώς...

Σε γενικές γραμμές, πάντως ήταν ένα καλοκαίρι με τεράστια κούραση για μένα, με αρκετές άσχημες στιγμές, αλλά με περισσότερες πολύ όμορφες...Ένα καλοκαίρι γεμάτο σκαμπανεβάσματα, όπου η διαδρομή της διάθεσης μου από το ζενίθ στο ναδίρ ήταν πολύ συχνά επαναλαμβανόμενη, έτσι για να μην πλήττουμε δηλαδή...Ένα καλοκαίρι χωρίς καθόλου διακοπές, αλλά ταυτόχρονα ένα καλοκαίρι με αρκετά και πολύ όμορφα (τουλάχιστον για μένα) ξεφαντώματα και αρκετές φοβερές στιγμές...Φυσικά, τα ξεφαντώματα τα δικά μου, απέχουν αρκετά από τα καθιερωμένα ξεφαντώματα όπως τα θέτει η σύγχρονη νεολαία και οι συνομήλικοι μου, αλλά αυτό πρέπει να σας πω, πως ουδόλως με νοιάζει...Ο καθένας όπως τη βρίσκει και όπως του αρέσει και σε αυτό δε χωρά αμφισβήτηση...Όσο για μένα; Τις περισσότερες φορές αρκούμαι σε τόσο απλά πράγματα, που οι άλλοι άνθρωποι αδυνατούν να τα καταλάβουν καθώς τα θεωρούν αυτονόητα...Αν κάπου όμως βρίσκεται κρυμμένη η ευτυχία φίλοι μου, είναι στα απλά πράγματα...Τουλάχιστον αυτό με έχει διδάξει η ζωή έως τώρα...Όσο για το μέλλον; Ποιος ξέρει τι επιφυλάσσει και κυρίως, τι απαντήσεις στα ερωτήματα που είχαμε από μικροί, θα μας δώσει από δω και πέρα...Ίδωμεν...

Χρήσιμες ματιές στο αθλητικό παρελθόν των ομάδων...

Ένα από τα ελάχιστα τηλεοπτικά προγράμματα που παρακολουθούσα σχεδόν ανελλιπώς τους προηγούμενους μήνες, είναι η αθλητική αναδρομή που έκανε η τηλεόραση του ΣΚΑΙ στους πρωταγωνιστές των μεγαλύτερων ελληνικών ομάδων του ποδοσφαίρου και του μπάσκετ από παλιά έως σήμερα...Η συγκεκριμένη αναδρομή αφορούσε τόσο συλλόγους όσο και τις εθνικές ομάδες των δύο αθλημάτων και αφηγούνταν με λεπτομέρειες γνωστές και όχι μόνο πτυχές της αθλητικής ιστορίας τους. Η ώρα προβολής των συγκεκριμένων εκπομπών, η απουσία άλλων αξιόλογων προγραμμάτων αλλά και η αγάπη που έχω για οτιδήποτε σχετίζεται με τον αθλητισμό με έκανε να παρακολουθώ τη συγκεκριμένη σειρά στο σύνολο της, από τη στιγμή που το κανάλι φρόντιζε με συνεχείς επαναλήψεις να μας δίνει ευκαιρίες...
Από ότι κατάλαβα, η συγκεκριμένη σειρά εντασσόταν στη γενικότερη προσπάθεια του συγκεκριμένου καναλιού με προφανείς οικονομικούς σκοπούς, αφού η συγκεκριμένη σειρά εκπομπών συνοδευόταν από την έκδοση αντίστοιχων βιβλίων από αυτούς...Φαντάζομαι μάλιστα, πως και αυτή εντάσσεται σε όλο αυτό το αθλητικό project του σταθμού, που περιλαμβάνει το διαγωνισμό για την καλύτερη πεντάδα μπασκετμπολιστών, την ψηφοφορία για τους καλύτερους ποδοσφαιριστές όλων των εποχών που ήδη νομίζω τρέχει, ααλλά και διάφορα άλλα τέτοιου ή παρόμοιου είδους events, στα οποία επιδίδεται το κανάλι αυτό...Στόχος της συγκεκριμένης ανάρτησης δεν είναι να πραγματευτώ τα κίνητρα του καναλιού φυσικά ούτε την υφή των αποτελεσμάτων (αυτό θα γίνει εν καιρώ...). Ίσα ίσα που θα έλεγα, πως η συγκεκριμένη ιστορική αναδρομή ήταν πολύ άρτια και καλοδουλεμένη με βάση τα ελληνικά δεδομένα αφού συνοδευόταν από πλούσιο αρχειακό οπτικό υλικό, όσο και από τη συμμετοχή πολλών πρωταγωνιστών διαφόρων εποχών, που τώρα κατέθεταν την άποψη τους για το παρελθόν...Απλά επειδή δεν μπορώ να παρακολουθώ μια οποιαδήποτε εκπομπή χωρίς να προσπαθώ να δω πίσω από την κουρτίνα και να αναλωθώ σε προσωπικές σκέψεις εμβαθύνοντας στα γεγονότα, αυτό έπραξα και στην περίπτωση αυτή...Στη συνέχεια λοιπόν, θα αραδιάσω κάποιες σκόρπιες σκέψεις που γεννήθηκαν στο μυαλό μου, (ξανά)παρακολουθώντας τα παλιά κατορθώματα των αστέρων της στρογγυλής θεάς (ασπρόμαυρης και πορτοκαλί...) καθώς επίσης και κάποια μηνύματα που αναδύονταν από όλα αυτά αβίαστα...

Το πρώτο μήνυμα που μπορούσε να εξάγει κανείς παρακολουθώντας την αφήγηση, είναι το πόσο διαφορετικά είναι τα αθλήματα τώρα σε σχέση με π. χ. 20 χρόνια πριν, για να μην πω με ακόμη παλαιότερα....Όλοι το φανταζόμασταν, αλλά όταν το παρακολουθείς συγκεντρωμένο είναι διαφορετικά...Δεν αναφέρομαι σε τακτικά θέματα...Παλιά το ποδόσφαιρο απαιτούσε ως κύριο προσόν του αθλητή την τεχνική κατάρτιση...Σήμερα απαιτεί το καλογυμνασμένο σώμα και την τεράστια φυσική αντοχή...Για την ακρίβεια σήμερα, αν μπορείς και τρέχεις ακούραστα πολλά χιλιόμετρα ακόμη και να μην έχεις κλοτσήσει μπάλα ποτέ στη ζωή σου, έχεις σοβαρές πιθανότητες να γίνεις επαγγελματίας ποδοσφαιριστής και να κερδίσεις σοβαρά συμβόλαια...Για όποιον διαφωνεί, του συνιστώ να παρακολουθήσει έναν τυπικό αγώνα Α εθνικής και θα πειστεί για του λόγου το αληθές...Για παράδειγμα παρακολουθούσα τη δαντελένια κίνηση του αξεπέραστου Γιώργου Δεληκάρη, την προσωπικότητα του Κούδα, το ξεπέταγμα του Μαύρου ή τις κινήσεις του Δομάζου και αναλογιζόμουν αν υπάρχει αυτή την εποχή Έλληνας παίχτης που να κάνει τα ανάλογα...Ή αν θα γινόταν ποτέ σήμερα επαγγελματίας κάποιος με τη σωματοδομή του Αναστόπουλου;Ή αν υπάρχει σύγχρονος μπασκετμπολίστας που μπορεί να κάνει ότι έκανε ο Γκάλης για παράδειγμα έστω στο μισό, ή όσα έκανε με το μυαλό του μόνο ο τεράστιος Φάνης Χριστοδούλου, για τον οποίο ο Συρίγος είπε στην αντίστοιχη εκπομπή πως άναβε το ένα τσιγάρο πίσω από το άλλο...Ουδείς...Σήμερα, όλοι παίζουν με τη δύναμη και το σώμα και εν πολλοίς επενδύουν στο καταστροφικό παιχνίδι...Ξέρω πως τα αθλήματα έχουν αλλάξει κατά πολύ...Αλλά μόνο στην Ελλάδα θαρρώ πως το δημιουργικό ταλέντο έχει εξοβελιστεί μαζί με τη χαρά του παιχνιδιού, για να πάρουν τη θέση τους η δύναμη...Δεν χρειάζονται άλλωστε πολλά πολλά...Ένα απλό ματς παιδικού πρωταθλήματος αν παρακολουθήσει κανείς, αρκεί...

Αλλά πέρα από αυτό, η παράνοια μου φτάνει πολλές στο να σκέφτομαι πολλές φορές άκρως αντιφατικά...Να το εξηγήσω λίγο αυτό...Όλοι εμείς που πηγαίνουμε σιγά σιγά να περάσουμε το κατώφλι των 30 χρόνων ζωής, αντλούμε τις αθλητικές παραστάσεις για το παρελθόν, από κάποια ασπρόμαυρα βίντεο με highlights, τα οποία παρουσιάζουν επιλεγμένα στιγμιότυπα...Ελάχιστοι είχαν ποτέ την ευκαιρία να παρακολουθήσουν ένα ολόκληρο ματς...Με αυτό θέλω να πω, πως ενδεχομένως αυτά τα στιγμιότυπα σε συνδυασμό με τις αφηγήσεις των μεγάλων, μεγαλώνουν στο νου μας μέτριους ποδοσφαιριστές ή μπασκετμπολίστες και τους κάνουν να φαίνονται υπεράνθρωποι...Ίσως αν είχαμε την ευκαιρία να ταξιδέψουμε πίσω στο χρόνο (στη δεκαετία του 70 για παράδειγμα..) για να παρακολουθήσουμε δια ζώσης ένα ματς π.χ. Ολυμπιακού-Παναθηναικού να ανακαλύπταμε πως ο Αντώνης Αντωνιάδης ήταν ένας χειρότερος Πετρόπουλος, ο Σιδέρης κάποιος για αναπληρωματικός του Μήτρογλου, ο Δομάζος κάτι σαν τον Ελίνι Δημούτσο και ο Δεληκάρης ένα κράμα Άρη Σοιλέδη και Γιάννη Φετφατζίδη; Κατανοώ φυσικά το μέγεθος της υπερβολής μου...Όμως, είναι γενική αλήθεια πως κάθε γενιά μιλά στις επόμενες για την εποχή που έζησε, με πύρινα λόγια μεγεθύνοντας καταστάσεις και προσωπικότητες για να αποδείξει τη σπουδαιότητα της παλιάς εποχής και την ανωτερότητα της απέναντι στη νεώτερη...Είναι σαν τον κυνηγό ή τον ψαρά που πάντα έχουν να διηγηθούν ένδοξες ιστορίες για τη λεία τους και τις επιτυχίες τους, παρότι από την αφαγία έχουν γίνει σαν ξυλαπόστολοι...Είναι νόμος της ζωής κάτι τέτοιο, ο οποίος σε συνδυασμό με τα highlights μπορεί να δημιουργήσει μια θολή εικόνα για την ακριβή εκτίμηση της αξίας των παλιών πρωταγωνιστών..Δεν συμβαίνει στο μέγεθος το οποίο με γενναία και τεράστια δόση υπερβολής περιέγραψα πριν...Αλλά με το χέρι στην καρδιά, μπορείτε να φανταστείτε τη σκηνή να μιλάμε σε 25 χρόνια στους απογόνους μας και να τους λέμε για το πόσο παιχταράς ήταν ο Ζαϊρί, πόσο γκολτζής ήταν ο Χριστοδουλόπουλος και πόσο τεχνίτης ήταν ο Μπλάνκο, σε αντιδιαστολή με τα μελλοντικά αστέρια; Επειδή όλοι λίγο πολύ θα το κάνουμε λοιπόν το ατόπημα αυτό, ας είμαστε τουλάχιστον φειδωλοί τώρα σε σχέση με το παρελθόν, από τη στιγμή που δεν είχαμε την τύχη να το βιώσουμε...

Πάντως όποια εκδοχή και να επιλέξει κανείς, η παρακολούθηση τέτοιου είδους εκπομπών αποτελεί πρώτης τάξης ευκαιρία, ούτως ώστε κάποιοι νέοι οπαδοί να μάθουν κάποια πράγματα για την ιστορία της ομάδας τους...Έτσι θα αυξηθεί το επίπεδο τους και θα πάψουν να βολεύονται με το σημερινό κατάντημα των ομάδων τους...Όλοι αποφασίσαμε να υποστηρίζουμε μια ομάδα πιθανώς για έναν τυχαίο λόγο ή μια τυχαία επιρροή, καλό όμως είναι να μάθουμε πέντε βασικά πράγματα για το τι πρεσβεύει αυτή και ποιο ήταν το παρελθόν της...Διότι όταν ο οπαδός του ΠΑΟΚ θα συνειδητοποιήσει πως όταν είχε κάποτε στη σύνθεση του π. χ. Παρίδη, Κούδα, Ασλανίδη, Σαράφη κ.α. θα δει πως τη φανέλα αυτή δεν αξίζουν να τη φορούν τα σημερινά παιχτάκια...Όταν ο οπαδός του Ολυμπιακού θα διαβάσει για τις επελάσεις του Μποτίνου, τα κόλπα του Δεληκάρη, την αρχοντική μορφή του Μουράτη που ενσάρκωνε ατόφια την ολυμπιακή ψυχή κ.α. πιθανώς να αντιληφθεί το μέγεθος της σημερινής κοροιδίας...Το ίδιο και οι φίλαθλοι του Παναθηναικού, οι οποίο έμαθαν να ικανοποιούνται με τα ελάχιστα...Καλά για το ένδοξο παρελθόν της ΑΕΚ δεν μιλώ καν...Διότι ακόμα και ένδοξο να μην ήταν, από το σημερινό τίποτα θα ήταν μακράν καλύτερο...

Εκεί που όμως δεν χωρά καμία αμφιβολία είναι στη διαφορά του αθλητικού κλίματος κάθε εποχής...Παλιά, υπήρχε ο ερασιτεχνισμός και το αθλητικό πνεύμα τουλάχιστον ως ένα βαθμό...Υπήρχε η αγάπη για τη φανέλα και το χρήμα δεν ήταν το παν, για αυτό και οι παίχτες δένονταν με τις ομάδες και σπάνια τις άλλαζαν, όχι σαν σήμερα που οι ποδοσφαιρικές σημαίες είναι είδος προς εξαφάνιση...Υπήρχε επίσης φανατισμός, ο οποίος όμως σπανίως έφτανε στα άκρα....Υπήρχε και τότε χρήμα για τους πρωταγωνιστές, σε καμία περίπτωση όμως στο ύψος των σημερινών προκλητικών επιπέδων...Ενώ σήμερα; Σήμερα ο φανατισμός έχει ξεπεράσει προ πολλού τα όποια όρια, ενώ η καφρίλα είναι τόσο ενοχλητικά έντονη, που εύκολα μπορείς να την οσφρηστείς στην ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα..Σήμερα, υπάρχουν επαγγελματίες οπαδοί που πηγαίνουν στα γήπεδα μόνο και μόνο για να βρίσουν και να σπάσουν, σε σημείο που δεν καταλαβαίνουν πότε μπαίνει γκολ...Σήμερα υπάρχουν παίχτες αληθινά δημιουργήματα δημοσιογράφων, οι οποίοι κάνουν το άσπρο μαύρο γράφοντας αγιογραφίες για πολλούς ναι μεν αντικειμενικά άμπαλους, πλην όμως αξιόπιστες πηγές πληροφόρησης σε ένα άνευ προηγουμένου δούναι και λαβείν...Μια απλή παρατήρηση στα στιγμιότυπα από τους παλιούς αγώνες να ρίξει κανείς, θα δει πως τα γήπεδα ήταν γεμάτα και οι οπαδοί να είναι ανάμεικτοι, σε αντιδιαστολή με τη σημερινή θλιβερή πραγματικότητα που προστάζει να υπάρχουν στο γήπεδο μόνο οπαδοί της γηπεδούχου ομάδας χωρίς όμως να αποφεύγονται τα επεισόδια...

Όλα αυτά και ακόμη περισσότερο μου έρχονται στο μυαλό, κάθε φορά που αντικρύζω το αθλητικό παρελθόν των ελληνικών ομάδων...Μια ιστορία για την οποία είναι δύσκολο να έχει κανείς σφαιρική και κρυστάλλινη άποψη, κρίνοντας από κάποια στιγμιότυπα και κάποιες ενδεχομένως υποκειμενικές απόψεις αυτοπτών μαρτύρων...Όπως και να χει πάντως, το ποδοσφαιρικό παρελθόν θαρρώ πως έχει πολλά να μας διδάξει σε σχέση με το παρόν, για αυτό καλό θα είναι όλοι να ανατρέξουμε σε αυτό και τουλάχιστον να εμβαθύνουμε στην ιστορία της ομάδας που υποστηρίζουμε και να παρατηρήσουμε και να συγκρίνουμε τους ποδοσφαιριστές, τις αντίστοιχες διοικήσεις αλλά και το κλίμα της εποχής...Πως όταν ερωτεύεσαι μια κοπέλα, ζητάς να μάθεις τα πάντα από το παρελθόν της; Κατί παρόμοιο συμβαίνει και με τις ομάδες...Διότι καλώς ή κακώς για κάποιους, η ιστορία των ομάδων έχει αρχίσει να γράφεται πριν εμφανιστεί ο κάθε τυχάρπαστος πρωταθλητής, πράσινη, ώρα, σπορ του βορρά και λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις...Όσο κι αν κάποιοι κοντόφθαλμοι οπαδοί έχουν πειστεί δυστυχώς για το αντίθετο...

Όσο για μένα, ένα έχω να πω...Αν ήξερε η τηλεόραση του ΣΚΑΙ όλες αυτές τις σκέψεις που μου προκάλεσε με μια σειρά εκπομπών, θα ήταν απόλυτα ικανοποιημένή για την επίτευξη των στόχων της, πέρα από το προφανές οικονομικό υπόβαθρο...Τι να πω...Ίσως θα πρέπει να το κοιτάξω...