Στο μάθημα της Ιστορίας δεν ήμουν ποτέ ιδιαίτερα καλός, παρότι ενδεχομένως τελικά το συγκεκριμένο μάθημα είναι από τα σημαντικότερα για κάθε μαθητή...Η γνώση της ιστορίας αποτελεί οδηγό για την πορεία στο μέλλον και αυτό ισχύει για κάθε άνθρωπο χωριστά, αλλά και για κάθε λαό...Αλλά δυστυχώς το σχολείο ζητάει από τους μαθητές να είναι πρώτοι στους βαθμούς επιβραβεύοντας την παπαγαλία, δημιουργώντας με αυτόν τον τρόπο στο μαθητή μια απέχθεια για το μάθημα αυτό...Θα σας εξηγήσω για ποιο λόγο κάνω αυτόν τον σύντομο πρόλογο....
Πέρασαν 556 χρόνια από την ημερομηνία της άλωσηςτης Κωνσταντινούπολης....Ήταν 29η Μαΐου του 1453 όταν ο Μωάμεθ έπαιρνε τον έλεγχο της Πόλης στα χέρια του. Γεγονός που είχε ως απόρροια την επέκταση της τουρκικής κατοχής στον ευρύτερο ελληνικό χώρο για περίπου τέσσερις αιώνες...Μια τουρκοκρατία που εκτός όλων των άλλων, στιγμάτισε την Ελλάδα και άφησε κάποια ανεξίτηλα στίγματα στους Έλληνες...
Στόχος μου με τη συγκεκριμένη δημοσίευση δεν είναι φυσικά να αναλωθώ σε ιστορικά γεγονότα, τα οποία δεν γνωρίζω πλην των βασικών...Στόχος μου είναι με αφορμή την επέτειο της άλωσης να αναφερθώ σε κάποιες λεπτομέρειες που κεντρίζουν το δικό μου ενδιαφέρον και θεωρώ πως είναι χρήσιμο να τις μοιραστώ με όλους εσάς...Λεπτομέρειες και ασήμαντα γεγονότα που ενδεχομένως να αποτελούν οδηγό για τη συμπεριφορά του λαού μας και εν τέλει για το μέλλον μας...Λεπτομέρειες με τις οποίες δυστυχώς κανείς δε μπαίνει στον κόπο να ασχοληθεί με προσοχή και πραγματικό ενδιαφέρον. Σκέψεις προσωπικές που θεωρώ πως έχουν κάποια αξία....Ας τις αναφέρω λοιπόν...
Κατ' αρχάς έχω παρατηρήσει πως η σχέση του Έλληνα με τις εθνικές εορτές είναι κάπως παράξενη...Ο σύγχρονος ειδικά Έλληνας αρέσκεται να τιμά και να εορτάζει ιστορικές επετείους, οι οποίες συνδέονται με μεγάλες και περήφανες νίκες του ελληνικού στοιχείου...(Ελληνική επανάσταση, 1940 κλπ)...Φυσικά και τέτοιες επέτειοι είναι άξιοι ανάμνησης και αναφοράς, δεν αντιλέγω καθόλου, αυτό έλειπε...Όμως θεωρώ πως οι συγκεκριμένες επέτειοι απλά τονώνουν το εθνικό αίσθημα των Ελλήνων και τίποτα περισσότερο...Ένα αίσθημα που βρίσκεται σε πολύ χαμηλό σημείο τα τελευταία χρόνια εξαιτίας του γεγονότος πως η μια σφαλιάρα διαδέχεται την άλλη σε πολλά μέτωπα...Οι κρατούντες είναι παντελώς ανάξιοι να προωθήσουν οτιδήποτε χρήσιμο για τον απλό λαό και έτσι ο Έλληνας ζει με τις ένδοξες αναμνήσεις...Ονειρεύεται περήφανες νίκες και ένδοξες μάχες σαν αυτές στις οποίες διέπρεψαν οι πρόγονοι του κατά το παρελθόν...Ένδοξες στιγμές, στις οποίες είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν θα πρωταγωνιστήσει ποτέ ο ίδιος...Ξεκαθαρίζω λοιπόν πως σέβομαι απόλυτα τις συγκεκριμένες επετείους και προχωρώ παρακάτω...
Είμαι της άποψης πως εξαιρετικά χρήσιμες και πλούσιες σε νοήματα για τον Έλληνα και το μέλλον του είναι και κάποιες άλλες ιστορικές στιγμές...Στιγμές που ενδεχομένως να συνοδεύτηκαν από πολεμικές ή διπλωματικές ήττες και συντριβές, αλλά με το πέρασμα του χρόνου είναι ικανές να του προσφέρουν πολλαπλά νοήματα...Θα αναφερθώ κυρίως σε τρεις από αυτές που αφορούν διαφορετικές μεταξύ τους ιστορικές περιόδους.. Για να γίνω πιο συγκεκριμένος αναφέρομαι στην άλωση της Πόλης, τη Μικρασιατική καταστροφή και την άλωση των Θερμοπυλών...Φαινομενικά τρία γεγονότα που δε συνδέονται μεταξύ τους, αλλά μπορούν να μας προσφέρουν γνώση για το μέλλον...
Λένε πολλές φορές πως μια ένδοξη ήττα μπορεί να είναι καλύτερη από μια αμφιβόλου αξίας νίκη...Δεν είμαι πολύ μακριά από το να συμφωνήσω με αυτή την άποψη...Στις Θερμοπύλες μια χούφτα ανδρείοι τόλμησαν να τα βάλουν με πολλαπλάσιους αντιπάλους. Το αποτέλεσμα ήταν προδιαγεγραμμένο και οι δυνάμεις του Λεωνίδα δεν είχαν βάσιμες ελπίδες επικράτησης...(Πληροφορίες που αναφέρουν πως το διπλό των Περσών είχε φραχτεί ελέγχονται ως ανακριβείς...). Για να σοβαρευτώ, προτίμησαν οι Σπαρτιάτες να σκοτωθούν μαχόμενοι όλοι, παρά να οπισθοχωρήσουν προσφέροντας γη και ύδωρ όπως τους ζητήθηκε χαρακτηριστικά...Μια γενναία στάση που αποτελεί μάθημα για όλους μας...Εμάς που δειλιάζουμε μπροστά σε κάθε δυσκολία της σύγχρονης ζωής και είμαστε έτοιμοι να παραιτηθούμε από τον αγώνα...
Ένα ιδιαίτερο και πολύ σημαντικό στοιχείο κατά την ταπεινή μου άποψη (που το συναντάμε και στην άλωση της Πόλης) είναι ο τρόπος με τον οποίο επήλθε η κατάρρευση...Φυσικά, φαντάζομαι πως όλοι γνωρίζουμε την περίπτωση του Εφιάλτη και της περίφημης Κερκόπορτας αντίστοιχα...Μπορεί και στις δύο περιπτώσεις οι πιθανότητες να μην ήταν υπέρ των Ελλήνων, αλλά αν δε μεσολαβούσε εγχώριος δάχτυλος είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν η κατάληξη θα ήταν η ίδια...Το συμπέρασμα στο οποίο φτάνουμε αβίαστα είναι πως ο κυριότερος, σοβαρότερος και πιο επικίνδυνος εχθρός δεν βρίσκεται εκτός των πυλών αλλά εντός...Τον εξωτερικό κίνδυνο σχεδόν πάντα είσαι σε θέση να τον υπολογίσεις και να τον εκτιμήσεις...Άλλωστε τη σημερινή εποχή, υπάρχει και η διπλωματία που βολεύει την κατάσταση...Ο πραγματικός όμως εχθρός του Έλληνα κατά την άποψη μου είναι εσωτερικός...Αλήθεια, δεν θεωρείτε πως για παράδειγμα οι πολιτικοί της χώρας μας έχουν προ πολλού ανοίξει διάπλατα την κερκόπορτα, επιτρέποντας να επέλθει μια καινούρια άλωση...; Και ας προσέξουμε διότι η σύγχρονη άλωση δεν θα επέλθει με πόλεμο, μάχες και όπλα...Η σύγχρονη άλωση έχει επέλθει στο μυαλό, τη συνείδηση και τη συμπεριφορά μας... Τα Μ.Μ.Ε. πάλι δεν είναι σύγχρονοι εφιάλτες; Αυτά δεν προσπαθούν να αποδομήσουν από μέσα μας κάθε εσωτερική αξία και να μας κάνουν πειθήνια όργανα του σύγχρονου lifestyle και συνάμα να μας αποτρέψουν από το να σκεφτόμαστε και να ενεργούμε έχοντας την ευθύνη των πράξεων μας και όχι σαν πρόβατα; Όλα αυτά θεωρώ πως συντελούν μια άλωση στο μυαλό του καθενός μας...Αδιαφορούμε για το τι συμβαίνει γύρω μας και ενδιαφερόμαστε αποκλειστικά για να σώσουμε το τομάρι μας...Πως λοιπόν δικαιούμαστε αυτάρεσκα να αποκαλούμε τους εαυτούς μας ως απόγονους του Λεωνίδα και να φουσκώνουμε από περηφάνια βλέποντας του 300(ταινία); Υποκριτικό δεν είναι;
Ως ένα βαθμό, τα ίδια αφορούν και τη μικρασιατική καταστροφή, που στοίχισε πολύ αίμα στον ελληνισμό και μεγάλο ξεριζωμό για εκατομμύρια ανθρώπους...Ελληνικές εσωτερικές διαμάχες δεν ήταν ο κύριος λόγος που οδήγησε στην καταστροφή...Όταν αυτοί που κρατούν τα ηνία της χώρας σου βάζουν πάνω από το καλό του τόπου προσωπικά συμφέροντα, τότε πως περιμένουμε από τον κάθε Κεμάλ να μας λυπηθεί...Όταν κάποιοι τότε νόμισαν πως είχαν την ευχέρεια να επεκτείνουν την Ελλάδα στα βάθη της Ανατολής και δεν συνυπολόγισαν τους ενδεχόμενους κινδύνους, πως μπορεί να τους χαρακτηρίσει κανείς; Για αυτό φτάσαμε στη φυσιολογική συρρίκνωση και τον αβάσταχτο φόρο αίματος που πλήρωσε για μια ακόμη φορά τότε ο Ελληνισμός, εξαιτίας κυρίως εσωτερικών ερίδων, λαθών,παραλείψεων και προσωπικών επιδιώξεων....
Το ξέρω πως όλα τα παραπάνω δε διεκδικούν σε καμία περίπτωση δάφνες ιστορικής ανάλυσης, άλλωστε δεν ήταν αυτός ο στόχος μου και για αυτό το ξεκαθάρισα ευθύς εξαρχής...Αλλά, είναι η προσωπική μου θεώρηση για το πως θα πρέπει να διδάσκεται το μάθημα της ιστορίας και σε τι θα πρέπει να δίνεται βάση κατά τη διδασκαλία του...Διότι το να ξέρεις την ακριβή ημερομηνία τέλεσης μιας μάχης είναι όντως σημαντικό...Αλλά κατά την κρίση μου είναι σημαντικότερο να εμβαθύνεις στα αίτια, τις συμπεριφορές, τις στρατηγικές και να αναπτύσσεις τη δική σου θεώρηση και σκέψη σε σχέση με όλα αυτά....Όλα αυτά είναι χρησιμότερα για τον καθένα από εμάς από ότι οι ξερές και ανούσιες λεπτομέρειες...Διότι, όταν κάποιος λαός κατανοήσει τα λάθη και τις εμμονές του παρελθόντος είναι σε θέση να διατηρήσει ιστορική μνήμη και εσωτερική συνοχή...Πράγματα εξαιρετικά σημαντικά ειδικά σήμερα, που οι πραγματικοί εχθροί βρίσκονται εντός των συνόρων και οι όποιες μάχες δίδονται σε πνευματικό και ψυχικό επίπεδο και όχι σε πολεμικό...Και τουλάχιστον την ύπαρξη εσωτερικών εχθρών η Ελλάδα την έχει πληρώσει ακριβά σε διαφορετικές εποχές και καταστάσεις, για αυτό απαιτείται γνώση...
Και κάτι τελευταίο σε σχέση με τις εθνικές εορτές...Είπα και προηγουμένως πως καλό και χρήσιμο θα ήταν πέρα από το να εορτάζουμε περήφανες νικηφόρες μάχες και ελληνικούς στρατιωτικούς θριάμβους, να στρέψουμε το βλέμμα μας και σε άλλα περιστατικά (όπως αυτά που ανέφερε σκόρπια παραπάνω)...Διότι λαός δίχως ιστορική μνήμη και συνείδηση είναι καταδικασμένος...Και η ιστορική μνήμη περιλαμβάνει κυρίως τα λάθη και τις παραλείψεις του παρελθόντος...Άλλωστε πολλές φορές η ιστορία επαναλαμβάνεται σε άλλο επίπεδο (πνευματικό, πολιτικό...) έστω και σαν φάρσα...
υγ1 Ειδικά για τη συγκεκριμένη δημοσίευση θα ήθελα όσοι τη διαβάσετε να κάνετε το μικρό κόπο να αφήσετε ένα σχόλιο(έστω ανώνυμο)...Άλλωστε εγώ δεν είμαι ελληνικό Μ.Μ.Ε. για να λογοκρίνω κανέναν...Θέλω πραγματικά να δω αν συμφωνείτε έστω με κάποια από τα παραπάνω..Ή τελικά είμαι εγώ μόνο ο παράξενος, που προσπαθεί πάντα να ανακαλύψει τι πραγματικά υπάρχει πίσω από αυτό που φαίνεται και αυτό που μας προσφέρουν...Αυτός που επικεντρώνεται (ίσως ανούσια,ίσως βλακωδώς, ίσως αστήρικτα...) σε λεπτομέρειες που δεν είναι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και της προσοχής...Αυτός που προσπαθεί να διακρίνει τι υπάρχει πίσω από τα φώτα της δημοσιότητας...Ίσως να φταίει φυσικά το απωθημένο της παπαγαλίας με αυτό το σιχαμερό γκρι βιβλίο ιστορίας δέσμης (που σου μάθαινε να παπαγαλίζεις χωρίς να εμβαθύνεις στο νόημα του μικρασιατικού πολέμου, του διαφωτισμού ευρωπαϊκού και νεοελληνικου και της εξωτερικής πολιτικής τα χρόνια της επανάστασης)...Είμαι πραγματικά περίεργος να σας ακούσω...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου